Me ndryshimet ligjore të paralajmëruara, pensionistët së shpejti do të jenë në gjendje të punojnë pa kufizime, në çdo aktivitet dhe për aq kohë sa të duan, dhe njëkohësisht të vazhdojnë të marrin pensionin e tyre. Nëse ligji i ri hyn vërtet në fuqi në vitin 2026, Maqedonia do të bëhet një nga vendet e pakta në rajon që do t’u lejojë zyrtarisht pensionistëve të kenë si pension ashtu edhe pagë të rregullt – diçka që shumë e konsiderojnë të drejtë, veçanërisht pas shumë vitesh pune.
Zgjidhja aktuale ligjore lejonte vetëm punësimin sezonal – tre deri në katër muaj në vit – në aktivitete me mungesë të fuqisë punëtore, siç janë hoteleria, bujqësia dhe shërbimet.
“Ligji do të miratohet nga 1 janari 2026, por ne po punojmë edhe për një ndryshim tjetër ligjor që do t’i mundësojë çdo pensionisti, me mbushjen e moshës 62 ose 64 vjeç, të marrë pensionin e tij dhe në të njëjtën kohë të jetë i regjistruar për sigurim shëndetësor, të marrë një pagë dhe të ketë stazhin e tij të pensionit të grumbulluar”, tha zëvendësministri i Politikës Sociale, Punës, Demografisë dhe Rinisë, Gjoko Velkovski.
Ministria shpjegon se qëllimi është të shfrytëzojë njohuritë dhe përvojën e pensionistëve në kushtet e një mungese serioze të fuqisë punëtore në një numër të madh sektorësh.
Analistët ekonomikë vlerësojnë se masa mund të ketë një efekt pozitiv në tregun e punës, por ata paralajmërojnë edhe për rreziqet e mundshme.
“Ky është një hap që mund të stabilizojë situatën me mungesën e personelit, veçanërisht në kujdesin shëndetësor, arsim dhe administratën publike. Megjithatë, efekti duhet të monitorohet me kujdes, në mënyrë që të mos krijohet përshtypja se vendet e punës po u hiqen të rinjve”, thonë ekonomistët.
Nga ana tjetër, pensionistët e mirëpresin iniciativën.
“Unë jam 68 vjeç, kam punuar si inxhinier mekanik gjithë jetën time dhe ende ndihem i aftë të kontribuoj. Pensioni im është i mjaftueshëm për shkollën fillore, por nëse do të mund të punoja disa orë në ditë, do të ishte mirë për mua dhe kompaninë”, thotë një banor i Shkupit.
Megjithatë, disa reagojnë se kjo mund të krijojë presion mbi brezat e rinj.
“Unë jam pro që të gjithë të kenë të drejtën e zgjedhjes, por duhet të tregohet kujdes që të rinjtë të mos mbeten pa mundësinë për të punuar. Ne tashmë e kemi luajtur rolin tonë”, shton pensionistja Vesna Spirovska, një ish-mësuese.
Sipas vlerësimeve të Ministrisë së Punës dhe Politikës Sociale, në Maqedoni ka rreth 330,000 pensionistë, nga të cilët rreth 15 përqind do të donin të ishin përsëri aktivë, të paktën me kohë të pjesshme.
Qeveria pret që masa e re të kontribuojë në të ardhura shtesë buxhetore përmes pagesës së taksave dhe kontributeve, por edhe në integrimin më të mirë social të të moshuarve.
Edhe pse ideja në përgjithësi është pritur mirë, disa ekspertë paralajmërojnë se duhet të vendosen rregulla të qarta – sa orë mund të punojë një pensionist në javë, në cilët sektorë dhe në çfarë kushtesh. Pa këtë, thonë ata, kjo mund të shndërrohet lehtësisht në një masë që do të thellojë padrejtësinë midis brezave.
Megjithatë, nëse ligji i ri hyn vërtet në fuqi në vitin 2026, Maqedonia do të bëhet një nga vendet e pakta në rajon që do t’u lejojë zyrtarisht pensionistëve të kenë si pension ashtu edhe pagë të rregullt – diçka që shumë e konsiderojnë të drejtë, veçanërisht pas shumë vitesh pune.